Ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας: Κίνδυνος παραπομπής της Πολωνίας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο

H Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη στην Πολωνία σχετικά με τον πολωνικό νόμο για την οργάνωση των τακτικών δικαστηρίων. Η Επιτροπή έχει αναλύσει διεξοδικά την απάντηση των πολωνικών αρχών στην προειδοποιητική επιστολή του Ιουλίου 2017 σχετικά με τον νόμο για την οργάνωση των τακτικών δικαστηρίων.
Η Επιτροπή εμμένει στη θέση της ότι ο πολωνικός νόμος αντίκειται στη νομοθεσία της ΕΕ διότι, με την πρόβλεψη διαφορετικής ηλικίας συνταξιοδότησης για τις γυναίκες δικαστές (60 έτη) και τους άνδρες δικαστές (65 έτη), εισάγει διακρίσεις σε βάρος ατόμων με βάση το φύλο. Αυτό αντίκειται στο άρθρο 157 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) και στην οδηγία 2006/54 για την ισότητα των φύλων στην απασχόληση.
Η Επιτροπή εκφράζει επίσης νομικές ανησυχίες διότι η διάταξη που παρέχει στον Υπουργό Δικαιοσύνης διακριτική εξουσία να παρατείνει τη θητεία των δικαστών οι οποίοι έχουν συμπληρώσει το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης καθώς και να παύει και να διορίζει προέδρους δικαστηρίων υπονομεύει την ανεξαρτησία των πολωνικών δικαστηρίων κατά παράβαση του άρθρου  19 παράγραφος 1 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) σε συνδυασμό με το άρθρο 47 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ. Οι νέοι κανόνες επιτρέπουν στον Υπουργό Δικαιοσύνης να ασκεί επιρροή σε μεμονωμένους δικαστές, ιδίως, με το ασαφές κριτήριο της παράτασης της θητείας τους και την απουσία χρονοδιαγράμματος για τη λήψη απόφασης σχετικά με την παράταση, με αποτέλεσμα να υπονομεύεται η αρχή της μονιμότητας των δικαστών. Επίσης, η διακριτική ευχέρεια να παύει και να διορίζει προέδρους δικαστηρίων επιτρέπει στον Υπουργό Δικαιοσύνης να ασκεί επιρροή σε αυτούς τους δικαστές όταν εκδικάζουν υποθέσεις που αφορούν την εφαρμογή του δικαίου της ΕΕ.
Κατά συνέπεια, η Επιτροπή προχώρησε στο επόμενο στάδιο της διαδικασίας επί παραβάσει. Οι πολωνικές αρχές έχουν πλέον προθεσμία ενός μήνα προκειμένου να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για να συμμορφωθούν με αυτή την αιτιολογημένη γνώμη. Αν οι πολωνικές αρχές δεν λάβουν τα κατάλληλα μέτρα, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να παραπέμψει την υπόθεση στο Δικαστήριο της ΕΕ.
Ιστορικό του φακέλου
Το Σώμα των Επιτροπών αποφάσισε στις 26 Ιουλίου 2017 να δρομολογήσει διαδικασία επί παραβάσει αμέσως μόλις ο νόμος για την οργάνωση των τακτικών δικαστηρίων άρχισε να ισχύει· είχε ήδη εκδοθεί από το πολωνικό Κοινοβούλιο και αναμενόταν η δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Πολωνίας. Στη συνέχεια, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε προειδοποιητική επιστολή, μετά την έναρξη ισχύος του νόμου στις 28 Ιουλίου, στην οποία εξέθεσε με σαφήνεια τους νομικούς προβληματισμούς της. Οι πολωνικές αρχές απάντησαν στην προειδοποιητική επιστολή στις 31 Αυγούστου 2017.
Η παράβαση αυτή δεν επηρεάζει τον διάλογο για το κράτος δικαίου που συνεχίζεται με την Πολωνία, ο οποίος δρομολογήθηκε από την Επιτροπή τον Ιανουάριο του 2016. Η Επιτροπή απηύθυνε συμπληρωματική (τρίτη) σύσταση για το κράτος δικαίου στις 26 Ιουλίου 2017, η οποία επίσης αφορούσε τον νόμο αυτό, μεταξύ άλλων ζητημάτων. Ο πρώτος αντιπρόεδρος κ. Timmermans, εξ ονόματος της Επιτροπής, θα ενημερώσει το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων στις 26 Σεπτεμβρίου για την σημερινή κατάσταση όσον αφορά τον διάλογο για το κράτος δικαίου. Το κράτος δικαίου είναι μία από τις κοινές αξίες στις οποίες βασίζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση. Κατοχυρώνεται στο άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μαζί με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έχουν την ευθύνη, βάσει των Συνθηκών, να διασφαλίζουν τον σεβασμό του κράτους δικαίου ως θεμελιώδους αξίας της Ένωσης και να εξασφαλίζουν ότι η νομοθεσία, οι αξίες και οι αρχές της ΕΕ γίνονται σεβαστές. (europa.eu)

Σχόλια

Top Legal Stories

Πρόστιμο 30.000 ευρώ σε εταιρεία αλουμινίων από την Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή

Οκτώ (8) θέσεις Δικηγόρων στη Νομική Υπηρεσία

Καθίσματα προς αποφυγή παρατεταμένης ορθοστασίας : Περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία Τροποποιητικός Νόμος του 2023

Κατάργηση ετήσιου τέλους εταιρειών από το έτος 2024 και μετά

Θέση Δικηγόρου - Νομικού Συμβούλου στο Πανεπιστήμιο Κύπρου