Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο: Επικύρωση προστίμου κατά φαρμακευτικών εταιρειών για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης σχετικά με προώθηση εμβολίων
Απορρίφθηκε από το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο η έφεση των εταιρειών Pfizer Hellas Cyprus Branch και Phadisco Ltd κατά της πρωτόδικης απόφασης που επικύρωσε το πρόστιμο της Επ.Ανταγωνισμού στις δύο εταιρείες για καταχρηστική εκμετάλλευση δεσπόζουσας θέσης.
Στην απόφαση του στην Αναθεωρητική Έφεση αρ. 89/16 ημερομηνίας 26/07/2023, το Δικαστήριο ανέφερε, μεταξύ άλλων, επί του πρώτου λόγου της έφεσης ότι η Επιτροπή δεν είχε εξουσία επιβολής προστίμου μετά την πάροδο 5 ετών ότι: «Κρίνουμε – σε συμφωνία με το πρωτόδικο δικαστήριο – πως το διάστημα που η υπόθεση εκκρεμούσε ενώπιον του Δικαστηρίου ορθά θεωρήθηκε, για σκοπούς καθορισμού του χρόνου, ως αναστέλλον την παραγραφή […]». Επίσης ανέφερε ότι «[…] Ακριβώς, η επίκληση του Άρθρου 25(1) ήταν εύλογη, επειδή το Άρθρο 41 δεν περιείχε οποιαδήποτε αναφορά για την επίδραση της ύπαρξης δικαστικής διαδικασίας στο θέμα του χρόνου.» και ότι «[…] Η δε υποχρέωση της Εφεσίβλητης για επανεξέταση, μετά από ακυρωτική απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου […] δεν δημιουργεί συνθήκες υπαιτιότητάς της, ώστε ο χρόνος να μπορούσε να κριθεί υπό άλλη σκοπιά.».
Ως προς τον λόγο έφεσης περί παραβίασης των συνταγματικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων των εφεσειόντων και ιδίως για δίκαιη δίκη, το δικαστήριο ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι «Η όλη επιχειρηματολογία των Εφεσειόντων δεν αντανακλά απολύτως την εδραιωμένη κυπριακή αλλά και ευρωπαϊκή νομολογία ότι η λειτουργία μιας διοικητικής Αρχής και η ακολουθητέα διαδικασία πληροί τα εχέγγυα της ανεξαρτησίας και αμεροληψίας, εφόσον παρέχεται δυνατότητα πρόσβασης σε δικαστήριο πλήρους δικαιοδοσίας για προσβολή της διοικητικής απόφασης. […]».
Επιπλέον αναφορικά με τον λόγο έφεσης ότι λανθασμένα αποφασίστηκε πρωτόδικα ότι το επιβληθέν πρόστιμο ήταν διοικητικό και όχι ποινικής φύσεως, το δικαστήριο απέρριψε πλήρως τον εν λόγω λόγο έφεσης σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι «Ουδόλως, επηρεάζει η όποια φράση χρησιμοποιήθηκε είτε για κύρωση είτε για διοικητικό πρόστιμο. Σημασία έχει πως το Δικαστήριο έδωσε πλήρη και αναγκαία αιτιολογία ως προς την πλήρωση των σχετικών προϋποθέσεων. Και ο λόγος αυτός απορρίπτεται.».
Αναφορικά με τον λόγο έφεσης ότι λανθασμένα το πρωτόδικο δικαστήριο έκρινε ότι δεν εμπίπτουν στον έλεγχο του Διοικητικού Δικαστηρίου ζητήματα ουσίας ή και τεχνικά θέματα όπως ο ορισμός της σχετικής αγοράς και δεν υπεισήλθε στην ουσία της υπόθεσης, το δικαστήριο σημείωσε ότι «Πολύ ορθά το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν παρέλειψε να εξετάσει θέματα περί πλάνης, κακοπιστίας, δέουσας έρευνας και άλλα. Παράλληλα διευκρίνισε ότι ο σχετικός έλεγχος του Δικαστηρίου επί της ουσίας γεγονότων, γίνεται ακριβώς κάτω από το πρίσμα των πιο πάνω ισχυρισμών, το βάρος της απόδειξης των οποίων φέρει ο αιτών.».
Υπενθυμίζεται ότι η Επιτροπή με την απόφασή της ημερομηνίας 12/04/2013 είχε ομόφωνα αποφασίσει ότι στοιχειοθετείται παράβαση του άρθρου 6(1)(δ) του Νόμου από μέρους των καταγγελλόμενων εταιρειών με την επιβολή ποσοτικών εκπτώσεων (δωρεάν εμβόλια Meningitec) σύμφωνα με τον όγκο των αγοραζόμενων ποσοτήτων εμβολίων Meningitec και Prevenar, η οποία αφορούσε τη χορήγηση δωρεάν εμβολίων Meningitec είτε με την αγορά συγκεκριμένης ποσότητας Meningitec είτε με την αγορά συγκεκριμένης ποσότητας του εταίρου εμβολίου Prevenar για το 2005.
Αντικείµενο της υπόθεσης ήταν η καταγγελία που υπέβαλε η εταιρεία Άκης Παναγιώτου & Υιός Λτδ στην Επιτροπή στις 07/10/2005 εναντίον της Εφεσείουσας 1 για παράβαση του περί της Προστασίας του Ανταγωνισμού Νόμου 207/89, ως ίσχυε τότε, που αφορούσε την προώθηση με αθέμιτο τρόπο εκ μέρους της Εφεσείουσας 1 του εμβολίου κατά της μηνιγγίτιδας Meningitec. Συγκεκριμένα, είχε καταγγελθεί ότι η εφεσείουσα 1 πρόσφερε με την αγορά του εμβολίου Prevenar inj.0.5ml, δωρεάν ανάλογη ποσότητα του έτερου εμβολίου Meningitec. Στις 23/03/2006, η καταγγέλλουσα εταιρεία υπέβαλε συμπληρωματική καταγγελία εναντίον της Εφεσείουσας 2, η οποία αποτελούσε την εταιρεία διανομής των προϊόντων της Εφεσείουσας 1 στην Κύπρο και είχε την ευθύνη για την εμπορική προώθηση των προϊόντων της εταιρείας.
Η Επιτροπή με την απόφασή της έκρινε πως οι καταγγελλόμενες εταιρείες το 2005 καταχράστηκαν τη δεσπόζουσα θέση που κατείχαν στην αγορά του εμβολίου κατά του πνευμονιόκοκκου, αφού προσπαθούσαν να διεισδύσουν με αθέμιτο τρόπο στην αγορά του εμβολίου κατά του μηνιγγιτιδόκοκκου. Συνεπώς, η πολιτική εκπτώσεων που ακολουθήθηκε από αυτές συνιστούσε κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης που κατέχουν στην αγορά του εμβολίου κατά του πνευμονιόκοκκου, καθότι προσπαθούσαν με πολιτική, η οποία δεν στηρίζετο σε αντικειμενικά οικονομικό λόγο, να ενδυναμώσουν τη θέση τους στην αγορά του εμβολίου κατά του μηνιγγιτιδόκοκκου. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή ομόφωνα έκρινε ότι η εν λόγω πρακτική παραβιάζει τις πρόνοιες του άρθρου 6(1)(δ) του Νόμου.
Αναφορικά με τη διαπιστωθείσα παράβαση του άρθρου 6(1)(δ) του Νόμου, η Επιτροπή είχε επιβάλει διοικητικό πρόστιμο ύψους €206,168 (διακόσιες έξι χιλιάδες και εκατόν εξήντα οκτώ Ευρώ) στην Εφεσείουσα 2 και διοικητικό πρόστιμο ύψους €8,234 (οκτώ χιλιάδες διακόσια τριάντα τέσσερα Ευρώ) στην Εφεσείουσα 1. Ο ουσιώδης χρόνος της καταγγελίας αφορούσε τα έτη 2004 και 2005. (πηγή: competition.gov.cy)
Η σχετική Απόφαση υπ’ αριθμόν 89/2016 είναι διαθέσιμη εδώ
Σχόλια