Προς Νομιμοποίηση της Ιατρικής Κάνναβης στην Κύπρο;

Γράφει η Δανάη Φιλιώτου, Νομικός

Ο Περί Ναρκωτικών Φαρμάκων και Ψυχοτρόπων Ουσιών Νόμος του 1977 (Ν29/1977) και οι Περί Ναρκωτικών Φαρμάκων και Ψυχοτρόπων Ουσιών Κανονισμοί του 1999 κατατάσσουν την κάνναβη και τα παράγωγά της, τα οποία περιέχουν τετραύδοκανναβινόλη, στα «ελεγχόμενα φάρμακα», για τα οποία απαγορεύεται η καλλιέργεια, εισαγωγή, κατοχή και χρήση, εκτός και εάν παραχωρηθεί κατ’  εξαίρεση άδεια από τον Υπουργό Υγείας.

Ως εκ τούτου, η συνταγογράφηση φαρμακευτικής κάνναβης σε ασθενείς με συγκεκριμένες παθήσεις, η οποία αποτελεί μια καθιερωμένη διεθνή πρακτική, δεν είναι νομοθετικά κατοχυρωμένη στη Δημοκρατία, με αποτέλεσμα αυτοί οι ασθενείς είτε να παραμένουν χωρίς θεραπεία είτε να προσφεύγουν στην παράνομη αγορά για εξασφάλιση της.

Το Υπουργείο Υγείας στο πλαίσιο της προώθησης της έρευνας και ανάπτυξης (Research & Development) στην Κύπρο, και θέτοντας ως στόχο την προσέλκυση ξένων επενδυτών, ώστε να καταστεί η Κύπρος κέντρο καινοτομίας στην ιατρική έρευνα και λαμβάνοντας υπόψη τις ιδανικές κλιματολογικές συνθήκες για καλλιέργεια και παραγωγή κάνναβης αλλά και για σκοπούς ρύθμισης της χορήγησης φαρμακευτικής κάνναβης, προχώρησε στην επεξεργασία του πιο πάνω  αναφερόμενου νομοσχεδίου και Κανονισμών.

Η προτεινόμενη ρύθμιση αναμένεται να αναδείξει την Κύπρο ως κέντρο έρευνας και ανάπτυξης και να επιφέρει σημαντικές επενδύσεις, οι οποίες θα δημιουργήσουν αρκετές θέσεις εργασίας,  γεγονός που θα έχει θετικό αντίκτυπο στην οικονομία της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Σκοπός του προτεινόμενου νομοσχεδίου είναι η προσθήκη διατάξεων στο βασικό νόμο που να επιτρέπουν πρόσθετα από όσα προβλέπονται στα άρθρα 7, 7Α, 8 και 11, τη ρύθμιση της εισαγωγής στη Δημοκρατία σπόρων Κάνναβης και φυτών κάνναβης με Κανονισμούς, καθώς επίσης την επιβολή τελών αδειοδότησης και διοικητικών κυρώσεων σε περίπτωση παραβίασης διατάξεων των Κανονισμών.

Με τους προτεινόμενους Κανονισμούς, ρυθμίζονται μεταξύ άλλων:

(α)  η  καλλιέργεια, η παραγωγή, η εισαγωγή και η εξαγωγή φαρμακευτικής κάνναβης καθώς και η χρήση της για τη διεξαγωγή επιστημονικής  έρευνας για ιατρικούς σκοπούς, για την προετοιμασία γαληνικών σκευασμάτων από τα φαρμακεία για ιατρική χρήση ή την παραγωγή φαρμακευτικών προϊόντων,

(β) η δωρεάν παροχή φαρμακευτικής κάνναβης στους δικαιούχους πάσχοντες ασθενείς.

Σημειώνεται ότι στους υπό αναφορά Κανονισμούς ρυθμίζεται η αδειοδότηση δύο παραγωγών φαρμακευτικής κάνναβης. Ο λόγος περιορισμού αδειοδότησης σε δύο μόνο παραγωγούς φαρμακευτικής κάνναβης, που πληρούν υψηλές προδιαγραφές συστήνεται, τόσο για σκοπούς παροχής κινήτρων στις αδειοδοτημένες εταιρείες (όπως η μερική αποκλειστικότητα καλλιέργειας και παραγωγής), όσο και για λόγους ασφάλειας και αποτελεσματικού ελέγχου, έτσι ώστε η φαρμακευτική κάνναβη να μην καταλήγει στην παράνομη αγορά ή σε παράνομη χρήση. Η σταθερή ποιότητα, η σταθερή αναλογία των συστατικών της κάνναβης σε κάθε παρτίδα, προνοεί, επένδυση αρκετών πόρων, ειδίκευση και αριστεία και  δεν δύναται  ο οποιοσδήποτε να εμπλακεί σε αυτού του είδους την εργασία.

Η διεξαγωγή Δημόσιας Διαβούλευσης πραγματοποιήθηκε από τις 6 Φεβρουαρίου 2017 μέχρι τις 24 Μαρτίου 2017.  Στη Δημόσια Διαβούλευση συμμετείχαν κυβερνητικές υπηρεσίες και τμήματα, εμπλεκόμενοι φορείς και το κοινό.  

Το υπό αναφορά Νομοσχέδιο και Κανονισμοί έτυχαν της δέουσας νομοτεχνικής επεξεργασίας από τη Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας.

Το Υπουργικό Συμβούλιο με την Απόφαση του με ημερομηνία 26/07/2017 ενέκρινε το πιο πάνω νομοσχέδιο και εξουσιοδότησε τον Υπουργό Υγείας να καταθέσει το Νομοσχέδιο και τους Κανονισμούς στη Βουλή των Αντιπροσώπων για ψήφιση σε Νόμο και έγκριση, αντίστοιχα.

Στις δύο επιτροπές Υγείας που πραγματοποιήθηκαν τις τελευταίες εβδομάδες στη Βουλή, τονίστηκε ότι τα αποτελέσματα της μέχρι σήμερα επιστημονικής έρευνας μπορούν μόνο να εγγυηθούν την καταπράυνση και όχι τη θεραπεία ασθενειών ενώ θα ήταν λάθος να δώσουμε τυφλές ελπίδες σε ασθενείς και συγγενικά πρόσωπα. Όσο ελπιδοφόρες κι αν φαίνονται οι σε εξέλιξη κλινικές έρευνες, η χρήση ιατρικής κάνναβης θα πρέπει να γίνεται μετά την εξάντληση όλων των άλλων εγγυημένων πρακτικών ως έσχατη λύση. Παράλληλα, για να αποφευχθεί η παράνομη χρήση της παραγόμενης κάνναβης για σκοπούς αλλότριους από ιατρικούς, επιβάλλονται δρακόντεια μέτρα ασφαλείας καθ’όλη τη διαδικασία παραγωγής και διανομής της.

Στο μέτρημα των θετικών και των αρνητικών επιπτώσεων αυτού του νομοθετικού βήματος, η ζυγαριά φαίνεται να γέρνει στο πρώτο αφού οικονομικά εξασφαλίζει επιτυχία και δεν επιβαρύνει (εκτός αν χρησιμοποιηθεί άλογα) την υγεία των πασχόντων. Οι κίνδυνοι δύνανται και οφείλουν να αντιμετωπιστούν σοφά από την πολιτεία ώστε μια τέτοια εξέλιξη να οδηγήσει μόνο στην πρόοδο και όχι στην παρακμή.