Ο περί της Σύμβασης κατά των Βασανιστηρίων και Άλλων Μορφών Σκληρής, Απάνθρωπης ή Εξευτελιστικής Μεταχείρισης ή Τιμωρίας Νόμος

Γράφει η Δανάη Φιλιώτου, Νομικός

H πρόταση νόμου που κατατέθηκε από το βουλευτή κ. Γιώργο Περδίκη στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ψηφίστηκε στις 7 Ιουλίου σε νόμο. Σκοπός της πρότασης νόμου είναι η τροποποίηση της Σύμβασης κατά των Βασανιστηρίων και Άλλων Μορφών Σκληρής, Απάνθρωπης ή Εξευτελιστικής Μεταχείρισης ή Τιμωρίας, ώστε να καταστεί αυστηρότερη η νομοθεσία που ρυθμίζει την αποφυγή φαινομένων βασανιστηρίων και άλλων μορφών σκληρής, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας κρατουμένων σε αστυνομικούς σταθμούς.

Ειδικότερα, με το σχέδιο νόμου προτείνεται αύξηση των ποινών που επισύρονται εναντίον του υπευθύνου αστυνομικού σταθμού και του υπευθύνου ανακρίσεων, σε περίπτωση που διαπιστώνεται ενώπιον δικαστηρίου ότι κατά τη διάρκεια της κράτησης ή μετά την απόλυση κρατουμένου ο τελευταίος υπέστη ψυχική κακοποίηση ή σωματικές κακώσεις.

Στα πλαίσια της εξέτασης του σχεδίου νόμου τέθηκε στην επιτροπή εισήγηση της εκπροσώπου της Υπάτης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, με τη σύμφωνη γνώμη της εκπροσώπου της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας, για την εισαγωγή νέου άρθρου 7 στις πρόνοιες της πρότασης νόμου, όπου να καθορίζεται ότι η ιατρική εξέταση που διεξάγεται στα πλαίσια της διερεύνησης των αδικημάτων που προβλέπονται στα άρθρα 3 και 5 του βασικού νόμου γίνεται με βάση τις διατάξεις του Παραρτήματος Ι του Πρωτοκόλλου της Κωνσταντινούπολης (“The Istanbul Protocol”) και περιλαμβάνει προσωπική συνέντευξη και εξέταση για σωματική και ψυχική κακοποίηση και  περαιτέρω ότι ο ιατρικός λειτουργός ετοιμάζει ακριβή γραπτή αναφορά, σύμφωνα με τις πρόνοιες του Παραρτήματος Ι του Πρωτοκόλλου της Κωνσταντινούπολης.  Το πρωτόκολλο αυτό αποτελεί εγχειρίδιο για την αποτελεσματική διερεύνηση περιστατικών βασανιστηρίων και άλλων μορφών σκληρής, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας.  Η εισήγηση αυτή έγινε δεκτή από την επιτροπή και τον εισηγητή της πρότασης νόμου.

Η εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας ενημέρωσε την επιτροπή ότι η αναφορά με το νέο άρθρο 7, με την οποία γίνεται εισήγηση να προστεθεί στην πρόταση νόμου, στο Παράρτημα Ι του Πρωτοκόλλου της Κωνσταντινούπολης αφορά συστάσεις του Γραφείου των Ηνωμένων Εθνών που μπορούν να εφαρμοστούν.

Σημειώνεται επίσης ότι, στα πλαίσια της περαιτέρω εξέτασης του σχεδίου νόμου, η εκπρόσωπος του Γραφείου της Επιτρόπου Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εισηγήθηκε όπως οι ρυθμίσεις και οι σκοποί της πρότασης νόμου επεκταθούν με νέα νομοθετική ρύθμιση, ώστε να περιλαμβάνουν και «οποιοδήποτε άλλο χώρο κράτησης», ώστε να αποφεύγονται κρούσματα κακοποίησης.  Η εισήγηση αυτή υιοθετήθηκε ως θέση αρχής από την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ίσων Ευκαιριών μεταξύ Ανδρών και Γυναικών, η οποία προτρέπει την εκτελεστική εξουσία να προβεί σε νέες νομοθετικές ρυθμίσεις για την αποφυγή αδικημάτων κακοποίησης και σε άλλους χώρους κράτησης προσώπων, πέραν των αστυνομικών σταθμών.

Βάσει των πιο πάνω, οι προσκεκλημένοι συμφώνησαν με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις και τις επιδιώξεις της υπό αναφορά πρότασης νόμου και εισηγούνται στη Βουλή την ψήφισή της σε νόμο.