Στις 28 Νοεμβρίου του 2015 ο Tahir Elçi πυροβολήθηκε στο κεφάλι λίγο μετά τη συνέντευξη τύπου που έδωσε στην πόλη Diyarbakır, όπου και ξεκίνησε πριν από μερικές ημέρες η πρώτη ακρόαση της δίκης των τριών αστυνομικών.
Η έκθεση του 2019 από την ερευνητική ομάδα Forensic Architecture, εκτιμά, με αποκλεισμό των άλλων πιθανοτήτων, πως ο Tahir Elçi δολοφονήθηκε από έναν από τους 3 αστυνομικούς που βρισκονταν εκεί. Οι αστυνομικοί αντιμετωπίζουν την κατηγορία της «αξιόποινης αμέλειας» με προβλεπόμενη ποινή φυλάκισης από δύο έως έξι χρόνια.
«Είναι ειρωνικό το γεγονός πως ο Tahir Elçi σκοτώθηκε από την ίδια βία που πολεμούσε να εξαλείψει. Η απονομή δικαιοσύνης για τον Tahir Elçi θα φέρει μια αμυδρή ελπίδα σε μια χώρα οπου κυριαρχεί η ατιμωρησία», αναφέρει η Διεθνής Αμνηστία.
Τις εβδομάδες που προηγήθηκαν του θανάτου του, ο Tahir Elçi είχε δυσφημιστεί και κρατηθεί καθώς μια ψευδής κατηγορία είχε ξεκινήσει εναντίον του. Δεχόταν ακόμα και απειλές για τη ζωή του, τις οποίες δεν δίστασε να αναφέρει δημοσίως. Οι αρχές ωστόσο δεν προχώρησαν σε κανένα μέτρο για την προστασία του.
Η εκστρατεία εκφοβισμού συνεχίστηκε έπειτα από σχόλια που έκανε ο ίδιος κατά την διάρκεια τηλεοπτικού προγράμματος στο οποίο υποστήριξε πως το Εργατικό Κόμμα Κουρδιστάν (PKK) δεν είναι τρομοκρατική οργάνωση αλλά ένοπλο πολιτικό κίνημα με ευρεία υποστήριξη. Λίγο πριν την δολοφονία του ο Tahir Elçi δήλωσε στη συνέντευξη: «Δεν θέλουμε όπλα εδώ, συγκρούσεις ή αστυνομικές επιχειρήσεις».
Η γυναίκα τουTahir Elçi,Türkan Elçi δήλωσε: «Μία πληγή άνοιξε στη συνείδηση της κοινωνίας όταν ένας δικηγόρος που πίστευε στον αγώνα εναντίον του πολέμου και της βίας, έπεσε νεκρός από πυροβολισμό μπροστά στα μάτια όλων. Ακόμα και αν η δίωξη έχει καθυστερήσει πέντε χρόνια, εμείς παραμένουμε αισιόδοξοι ελπίζοντας στην απονομή δικαιοσύνης».
Η πρώτη ακρόαση της δίκης των τριών αστυνομικών και του κατηγορούμενου μαχητή του PKK ξεκίνησε στις 21 Οκτωβρίου, στο Ποινικό Δικαστήριο της πόλης Diyarbakir.
Η Διεθνής Αμνηστία της Τουρκίας θα βρίσκεται εκεί να παρακολουθήσει την αρχή μιας πολύ-αναμενόμενης δίκης μαζί με εκατοντάδες δικηγόρους, ακτιβιστές/ριες και υποστηρικτές/ριες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Το 2015 το τζαμί της πόλης Diyarbakir της Τουρκίας καταστράφηκε έπειτα από συγκρούσεις μεταξύ των τουρκικών δυνάμεων ασφαλείας και ένοπλων μελών του PKK. Δύο μέρες αργότερα οTahir Elçi μίλησε στα ΜΜΕ όπου καλούσε και τις δύο πλευρές να τερματίσουν την βία. Στο τέλος της συνέντευξης, αστυνομικοί που παρευρίσκονταν στο σημείο άνοιξαν πυρά εναντίον δύο ύποπτων μελών του ένοπλου κινήματος PKK, οι οποίοι εκείνη τη στιγμή άρχισαν να τρέχουν προς τον δρόμο όπου βρίσκονταν ο Tahir Elçi.
Τα στοιχεία της έρευνας ήταν παραπλανητικά: το σημείο δεν ασφαλίστηκε αμέσως ενώ η σκηνή του εγκλήματος δεν διερευνήθηκε για σχεδόν τέσσερις μήνες. Οι παρόντες αστυνομικοί κατέθεσαν ως απλοί μάρτυρες του περιστατικού.
Την περίοδο της δολοφονίας του, ο Tahir Elçi ήταν Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου της πόλης Diyarbakır. Ο Σύλλογος ανέθεσε την έρευνα στον ερευνητικό οργανισμό Forensic Architecture που έχει έδρα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η έκθεση που εξέδωσε ο οργανισμός ήταν συνοδευόμενη από ένα βίντεο, που βρίσκεται διαθέσιμο εδώ και το οποίο υποβλήθηκε στην εισαγγελική αρχή το 2019, ως μέρος του κατηγορητηρίου που έγινε αποδεκτό τον Μάρτιο του 2020.
Έπειτα από αυτό οι αρχές που εξέτασαν το εν λόγω στοιχείο έκριναν τους εμπλεκόμενους αστυνομικούς που πυροβόλησαν εκείνη την μέρα ως υπόπτους.
Ο Tahir Elçi εκπροσωπούσε οικογένειες θυμάτων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τις τουρκικές δυνάμεις ασφαλείας- συμπεριλαμβανομένων αναγκαστικών εξαφανίσεων και αθέμιτων δολοφονιών από κυβερνητικούς φορείς.
Για πολλά χρόνια έπαιξε σπουδαίο ρόλο στην εκπροσώπηση θυμάτων τέτοιων εγκλημάτων τόσο σε εθνικά δικαστήρια όσο και στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, βοήθησε στην σύσταση αρκετών οργανισμών ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία και δούλεψε στενά με διεθνείς φορείς ανθρωπίνων δικαιωμάτων μεταξύ αυτών και της Διεθνούς Αμνηστίας.
Κατά την πρώτη ημέρα της ακρόασης, η οικογένεια του δολοφονηθέντος δικηγόρου υπέβαλε μια σειρά δικονομικών ενστάσεων, ωστόσο το δικαστήριο απέρριψε όλες τις ενστάσεις. Οι δικηγόροι της οικογένειας ζήτησαν ακύρωση της δίκης. Το δικαστήριο αποφάσισε ότι το αίτημα αυτό πρέπει να εξεταστεί από το ανώτερο δικαστήριο. Η επόμενη ακρόαση της υπόθεσης θα διεξαχθεί στις 3 Μαρτίου 2021. (πληροφορίες από amnesty.gr/bianet.org)
Σχόλια