Σε περίπτωση που αεροσκάφος χτυπηθεί από κεραυνό, μπορεί να γίνει δεκτό ότι συντρέχουν έκτακτες περιστάσεις και να απαλλαγεί η αεροπορική εταιρεία απο υποχρέωση καταβολής αποζημίωσης (ΔΕΕ)
Απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ της 16ης Οκτωβρίου 2025 στην υπόθεση C-399/24 (AirHelp Germany): Σε περίπτωση που αεροσκάφος χτυπηθεί από κεραυνό, μπορεί να γίνει δεκτό ότι συντρέχουν έκτακτες περιστάσεις.
Αεροσκάφος της Austrian Airlines χτυπήθηκε από κεραυνό λίγο πριν από την προσγείωσή του στο Ιάσιο (Ρουμανία). Λόγω των επακόλουθων υποχρεωτικών ελέγχων ασφαλείας, το αεροσκάφος δεν μπόρεσε να εκτελέσει την επόμενη προγραμματισμένη πτήση του προς Βιέννη.
Ένας επιβάτης που επρόκειτο να ταξιδέψει με τη συγκεκριμένη πτήση έφτασε, με εναλλακτική πτήση, στη Βιέννη με καθυστέρηση άνω των επτά ωρών. Εκχώρησε την ενδεχόμενη απαίτησή του λόγω της καθυστέρησης αυτής στην AirHelp, η οποία άσκησε αγωγή ενώπιον των αυστριακών δικαστηρίων ζητώντας από την Austrian Airlines αποζημίωση ύψους 400 ευρώ.
Η Austrian Airlines θεωρεί ότι συντρέχουν έκτακτες περιστάσεις όταν αεροσκάφος χτυπηθεί από κεραυνό και επακολουθήσουν υποχρεωτικοί έλεγχοι ασφαλείας. Επιπλέον, ισχυρίζεται ότι η ίδια έλαβε όλα τα εύλογα μέτρα για να καλύψει την καθυστέρηση.
Κατά συνέπεια, βάσει του κανονισμού για τα δικαιώματα των επιβατών αεροπορικών μεταφορών [1] , δεν είναι υποχρεωμένη να καταβάλει αποζημίωση. Το αυστριακό δικαστήριο το οποίο επιλήφθηκε της διαφοράς υπέβαλε σχετικό προδικαστικό ερώτημα στο Δικαστήριο.
Το Δικαστήριο [2] απαντά ότι συντρέχουν έκτακτες περιστάσεις σε περίπτωση που αεροσκάφος το οποίο επρόκειτο να εκτελέσει μια πτήση χτυπήθηκε από κεραυνό, εφόσον λόγω του πλήγματος από τον κεραυνό επακολούθησαν υποχρεωτικοί έλεγχοι ασφαλείας που είχαν ως συνέπεια την καθυστερημένη διάθεση του αεροσκάφους σε υπηρεσία.
Το Δικαστήριο παρατηρεί, μεταξύ άλλων, ότι ο ενωσιακός νομοθέτης έχει προβλέψει ρητώς ότι νοούνται ως «έκτακτες περιστάσεις» τυχόν καιρικές συνθήκες ακατάλληλες για την πραγματοποίηση πτήσης, στις οποίες περιλαμβάνεται ο κίνδυνος κεραυνοπληξίας.
Για ένα αεροσκάφος, το πλήγμα από κεραυνό, μετά από το οποίο πρέπει υποχρεωτικά να υποβληθεί σε ελέγχους ασφαλείας, δεν συνδέεται εγγενώς με το σύστημα λειτουργίας του. Το συμβάν αυτό δεν είναι, επομένως, αναπόσπαστα συνδεδεμένο με την κανονική άσκηση της δραστηριότητας της αεροπορικής εταιρίας και δεν εμπίπτει στην πραγματική σφαίρα ελέγχου της.
Το ως άνω συμπέρασμα συμβάλλει στην επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού της ασφάλειας των επιβατών αερομεταφορών καθώς έτσι οι αεροπορικές εταιρίες δεν έχουν κίνητρο να απέχουν από τη λήψη των απαιτούμενων μέτρων και να δίνουν προτεραιότητα στην ακριβή τήρηση των δρομολογίων των πτήσεών τους έναντι της ασφάλειάς τους.
Προκειμένου να απαλλαγεί από την υποχρέωση καταβολής αποζημίωσης στους ενδιαφερόμενους επιβάτες, η αεροπορική εταιρία οφείλει ακόμη να αποδείξει ότι έλαβε όλα τα εύλογα μέτρα προς αποφυγή της έκτακτης περίστασης 3 και των συνεπειών της 4 , όπως η πρόκληση σημαντικής καθυστέρησης. Στο αυστριακό δικαστήριο εναπόκειται να κρίνει το ζήτημα αυτό εν προκειμένω. (πηγή curia.europa.eu/photo freepik.com)
________________
1 Κανονισμός (ΕΚ) 261/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Φεβρουαρίου 2004, για τη θέσπιση κοινών κανόνων αποζημίωσης των επιβατών αεροπορικών μεταφορών και παροχής βοήθειας σε αυτούς σε περίπτωση άρνησης επιβίβασης και ματαίωσης ή μεγάλης καθυστέρησης της πτήσης και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 295/91.
2 Υπενθυμίζεται ότι, από 1ης Οκτωβρίου 2024, κατ’ αρχήν αρμόδιο για τα προδικαστικά ερωτήματα τα οποία αφορούν τα δικαιώματα των επιβατών αερομεταφορών είναι το Γενικό Δικαστήριο. Εντούτοις, δεδομένου ότι η αίτηση προδικαστικής αποφάσεως στην υπό κρίση υπόθεση υποβλήθηκε στις 7 Ιουνίου 2024, το Δικαστήριο παρέμεινε αρμόδιο γι’ αυτήν. Αναφορικά με τη μερική μεταβίβαση της προδικαστικής αρμοδιότητας, βλ. Ανακοινωθέντα Τύπου αριθ. 125/24, 126/24 και 154/24.
3 Μολονότι κάποια προληπτικά μέτρα, όπως τα μέτρα παράκαμψης των ζωνών θυέλλης, συμβάλλουνστηναποφυγή του ενδεχομένου κεραυνοπληξίας, είναι ιδιαιτέρως δύσκολο, παρά τις δυνατότητες που προσφέρουν τα μετεωρολογικά δεδομένα και τα σύγχρονα δρομολόγια, να αποκλειστεί εντελώς η διέλευση των αεροσκαφών μέσα από ορισμένες τέτοιες ζώνες.
4 Η αεροπορική εταιρία οφείλει να αποδείξει ότι, ακόμη και ανχρησιμοποιούσε όλους τους ανθρώπινους, υλικούς και χρηματοοικονομικούς της πόρους, ήταν προδήλως αδύνατο να αποτρέψει τη ματαίωση ή τη σημαντική καθυστέρηση της πτήσης ως ενδεχόμενη συνέπεια των έκτακτωνπεριστάσεων, εκτός εάν υποβαλλόταν σε υπέρμετρες θυσίες.
Σχόλια